De echte zzp’er wil echt niet in dienst

‘Mariët, wat moet ik doen? Ze willen me alleen nog maar laten werken in dienstverband of via detachering, maar ik wil mijn zelfstandigheid niet opgeven.’

Ik krijg de laatste maanden regelmatig dit soort telefoontjes van zzp’ers. Overheden hebben namelijk een opdracht: inhuur verminderen. Ze voelen bovendien meer urgentie, omdat de Belastingdienst per 1 januari 2025 strenger gaat handhaven op schijnzelfstandigheid. Daarom vragen de opdrachtgevers hun zelfstandig professionals in vaste dienst te treden of te werken via detachering.

Doel voorbij

Het is een paniekreactie waarmee organisaties hun doel voorbij schieten. De meeste van de huidige zzp-opdrachten voldoen momenteel namelijk gewoon aan wet- en regelgeving. Bij Compagnon zijn we kritisch en nemen we ieder contract onder de loep. Als blijkt dat een opdracht niet geschikt is voor een zzp’er, dan doen we daar iets aan.

Maar in de praktijk zijn de meeste lopende projecten weldegelijk geschikt voor zelfstandigen. Wie deze opdrachten exclusief uitzet voor gedetacheerden, loopt al gauw tegen problemen aan op deze krappe arbeidsmarkt. De meeste echte zelfstandigen willen namelijk helemaal niet in loondienst. Terwijl de opdrachtgever vaak hun expertise hard nodig heeft.

Zorgen en problemen

Zzp’ers gaan vervolgens op zoek naar andere opdrachten en vinden die vaak snel, want de arbeidsmarkt is krap. Toch maken ze zich ook zorgen. Zelfstandigen werken graag voor overheden en doen daar vaak nuttig werk. Bovendien is het waardevol dat zij hun lopende projecten afmaken. Ondertussen weten opdrachtgevers maar al te goed dat ze niet met alle inhuur kunnen stoppen. Dan hebben ze een groot probleem.

Dat bleek onlangs bijvoorbeeld ook bij de Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT), onderdeel van de Dienst Toeslagen. De UHT moest zzp’ers vervangen door vast personeel of gedetacheerden, maar dat lukt niet. Dan loopt de afhandeling van de dossiers namelijk forse vertraging op, dat wil niemand. Daarom blijft het ministerie de komende jaren schijnzelfstandigen inhuren voor de hersteloperatie. Het ministerie belooft eventuele boetes en naheffingen voor bemiddelingsbureaus te vergoeden.

Blijf rustig

Kortom, zzp’ers vervangen door vaste contracten gaat niet zomaar. Bovendien is het lang niet altijd nodig. De overhaaste reacties van opdrachtgevers komen vooral door gebrek aan kennis. Wanneer mag je een zzp’er inhuren? Als dat duidelijk is, zal de paniek afnemen.

Ik adviseer zowel opdrachtgevers als zelfstandigen om rustig te blijven en even af te wachten. Wil je meer informatie, vraag dan hulp. Wij organiseren bijvoorbeeld informatiebijeenkomsten en individuele adviesgesprekken. Daarin leggen we uit hoe je op de juiste manier omgaat met zzp-projecten. Want zolang je aan de wet voldoet, moet je kunnen werken zoals je kiest. Voor echte ondernemers, zijn dat mooie zzp-opdrachten.