Sociaal-Economische Raad adviseert sturing op arbeidsmarkt voor beter natuurbeleid

Veel banen en ondernemingen in de ‘groenblauwe’ sectoren agri&food, water-, bodem- en natuurbeheer veranderen, onder invloed van het beleid op klimaatverandering en landgebruik. Volgens de Sociaal-Economische Raad (SER) is er in dat beleid nog te weinig aandacht voor wat bedrijven en werkenden nodig hebben om deze veranderingen mee vorm te geven én daarbij perspectief te houden. Sturen op leren, innoveren, menskracht en realistische stappenplannen kunnen het handelingsvermogen versterken, stelt de SER in zijn advies ‘Werken aan veranderkracht’.

Perspectief voor werkenden en ondernemers 

Voor de 620 duizend werkenden in de sectoren agri&food, water en bodem, natuur en leefomgeving is het werk sterk aan het veranderen. Zij hebben volop te maken met meer droogte én meer wateroverlast, verminderde bodem- en waterkwaliteit, en ook met een toenemende schaarste aan menskracht, schoon water en fysieke ruimte en beleid op dat gebied. 

Anders werken, leren en innoveren

De SER ziet in deze sectoren veel vernieuwing, maar nog onvoldoende verbreding en versnelling. Bedrijven weten niet altijd waar ze aan toe zijn, waar het beleid heen gaat, en dan is het lastig investeren en inspelen op veranderingen. Echte systeemveranderingen blijven nog uit. Daardoor komt veel innovatie neer op optimalisatie van huidige werkwijzen. 

De SER roept het kabinet daarom op om actiever te sturen op de ontwikkeling van nieuw verdienvermogen, vernieuwende kennis en meer samenwerking tussen onderwijsdisciplines op het vlak van voedsel, water en verwante sectoren (ict, techniek, bouw en infra). Gezien de structureel krappe arbeidsmarkt beveelt de SER ook aan om te investeren in arbeidsbesparende technologie. 

Vier aanbevelingen

De SER werkt in het advies vier aanbevelingen uit om de beweging te versterken naar een sterke, inclusieve en toekomstbestendige arbeidsmarkt in agri & food, water en bodem en natuur en leefomgeving: 

1. Stuur op lerend en innoverend vermogen: stimuleer nieuw verdienvermogen en het vermogen om ondersteunend beleid te ontwikkelen om vernieuwing waar te maken.
2. Stuur op menskracht: zet schaarse menskracht slim en duurzaam in, onder meer met arbeidsbesparende technologie en door te zorgen dat verduurzaming gepaard gaat met een betere kwaliteit van werk.
3. Stuur op perspectief: zorg dat transitiepaden echt realistisch zijn en perspectief bieden voor ondernemers en werkenden, zodat zij in beweging komen.

Stuur op samenhang en continuïteit: werk in dialoog aan een samenhangende koers met bijhorende prikkels en investeer in uitvoeringskracht om de afstand tussen beleid en praktijk te verkleinen.