50-plus vrouwen zijn een voorbeeld voor de toekomst van werk

Ondanks dat het niet is toegestaan, komt discriminatie op de werkvloer nog regelmatig voor. Ook veel vrouwen van 50 jaar of ouder hebben te maken met discriminatie op het werk. Het is belangrijk om prioriteit te geven aan het ondersteunen en betrekken van vrouwen boven de 50. Ze vertegenwoordigen namelijk een enorme en onderbenutte talentenpool. En de groep 50-plus vrouwen blijft ook groeien. Zijn er in ons land dit jaar 3.818.000 vrouwen 50 jaar of ouder, in 2030 zijn dat er naar verwachting 3.954.000 (cijfers CBS).

Werkgevers hebben lange tijd geen interesse getoond in de discriminatie waarmee vrouwen ouder dan 50 jaar op het werk te maken krijgen. Toch voelen de getroffenen leeftijdsdiscriminatie sterk en dit verdient meer aandacht binnen diversiteits- en inclusie-initiatieven.

Veel vrouwen boven de 50 verlaten voortijdig het bedrijfsleven, wat resulteert in een aanzienlijk economisch verlies en verlies van talent. Een giftige mix van leeftijdsdiscriminatie en seksisme houdt schadelijke stereotypen in stand en ondermijnt het vertrouwen en de kansen van vrouwen op de werkvloer.

De uitdagingen van vrouwen op de werkvloer

Leeftijd is altijd een probleem voor vrouwen op de werkvloer. Als twintigers hebben ze moeite om serieus genomen te worden, terwijl dertigers te maken hebben met discriminatie vanwege mogelijke zwangerschappen en het moederschap. Halverwege de veertig worden vrouwen vaak bestempeld als ‘te oud’. Het gevolg is dat de weinige vrouwen die na de menopauze door blijven werken in de minderheid zijn. Sommigen vertrekken omdat ze niet langer de combinatie van zorg en fulltime werken zonder enige flexibiliteit kunnen combineren. Anderen vertrekken vanwege de gecombineerde krachten van leeftijdsdiscriminatie en seksisme.

Dr. Lucy Ryan, leiderschapscoach en pleitbezorger voor de professionele ontwikkeling van vrouwen, analyseert de obstakels waarmee midlife-vrouwen worden geconfronteerd en waarom zovelen van hen uit de zakenwereld ‘verdwijnen’. Het blijkt een misvatting dat midlife-vrouwen geen motivatie en energie hebben en dat dit allemaal te wijten is aan de menopauze. Ryan zegt dat het absoluut noodzakelijk is dat werkgevers de uitdagingen van deze vrouwen begrijpen en eenvoudige veranderingen doorvoeren om deze groeiende, onschatbare pool van getalenteerde vrouwen te behouden en te ontwikkelen.

Zorgtaken

In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, hebben de meeste midlife-vrouwen niet veel vrije tijd. De meerderheid van de vrouwen van in de vijftig en zestig bevindt zich in een rol als mantelzorger, waarbij de verantwoordelijkheden voor kinderen, ouder wordende ouders en soms zieke partners in evenwicht zijn. Velen worden belemmerd door onbetaalde zorgtaken, waardoor er weinig ruimte overblijft voor betaald werk. De zorglast, die grotendeels niet wordt erkend door de samenleving, treft vrouwen van middelbare leeftijd onevenredig zwaar. Ze moeten vaak jongleren met rollen op een werkplek waar geen rekening wordt gehouden met hun situatie.

Ryan noemt deze onbetaalde zorg de ‘hypocrisie-economie’. Ze legt het zo uit: “Dan praten mensen over het empoweren van vrouwen, omdat ze nu ook buitenshuis werken in de betaalde economie, naast de zorg voor hun kinderen, ouders en huis, zonder enige systematische poging om mannen aan te moedigen meer verantwoordelijkheid nemen.” Vrouwen worden geconfronteerd met systemische belemmeringen voor vooruitgang, waardoor de associatie van ambitie en macht met traditionele, lineaire, voltijdse carrières (zonder gaten) in stand wordt gehouden.

Carrière opnieuw uitvinden

Toch geven vrouwen ouder dan 50 ons in veel opzichten een glimp van hoe de toekomst van werk eruit zal zien. Veel van deze vrouwen zijn moedig transformatief. Ze belichamen een reservoir van vitaliteit, vindingrijkheid en originaliteit dat een blijvende impact belooft. Na jaren van (relatieve) onderkenning en bindende familieverplichtingen komen ze vaak met hernieuwde kracht weer naar boven, gedreven om gemiste kansen terug te winnen en onbenut potentieel te realiseren. Ze vinden zichzelf professioneel opnieuw uit. Ze zetten hun cv-hiaten om in sterke punten. Zij vertegenwoordigen de demografische groep die de meeste nieuwe ondernemers voortbrengt. Ze dagen onze relatie met werk en tijd uit. Ze laten zien dat ambitie en succes niet noodzakelijkerwijs gepaard gaan met een voltijdbaan. Ze werken langer, maar op meer uiteenlopende manieren. Ze verdwijnen misschien van de bedrijfsradar, maar ze creëren op talloze manieren waarde.

Aangezien de vrouwen in het bedrijfsleven geconfronteerd worden met onderwaardering, kiezen vrouwen boven de 50 steeds vaker voor het ondernemerschap. Hoewel veel van deze bedrijven misschien bescheiden van omvang blijven, maken ze wel de weg vrij voor anderen om te volgen.

50-plus vrouwen bieden lessen voor de toekomst van werk

Er zijn veel manieren waarop vrouwen van boven de 50 pioniers kunnen zijn van de toekomst van werk. Vier manieren waarop ze werk en carrière opnieuw vormgeven, en waardevolle lessen voor iedereen bieden:

1. Hun carrière bestaat uit meerdere fases en wordt gekenmerkt door hiaten, transities en heruitvindingen. Ze stappen over van fulltime werknemer naar parttime werken of stoppen helemaal met betaald werk, voordat ze zich uiteindelijk wagen aan het ondernemerschap – hoewel niet noodzakelijkerwijs in die volgorde. Dit gevarieerde traject onderstreept dat de carrières van morgen geen lineaire paden zullen volgen.
2. Veel vrouwen van middelbare leeftijd streven naar meer betekenis en voldoening in hun werk nadat ze met grote uitdagingen zijn geconfronteerd, zoals ziekte of verlies, hormonale veranderingen, economische tegenslagen en echtscheidingen. Deze ervaringen kunnen aanleiding geven tot een diepgaand besef van de eindigheid van het leven. Dit onderstreept dat de zoektocht naar betekenisvol werk generaties overstijgt en nog sterker weerklank vindt bij vijftigers dan bij Generatie Z.
3. Het balanceren van zorgverantwoordelijkheden en werk wordt steeds meer een zorg voor individuen uit alle demografische groepen. Nu demografische verschuivingen de toekomst van werk vormgeven, moeten werkgevers het toenemende belang onderkennen van het onderbrengen van zorgtaken. Flexibiliteit in werkafspraken is van cruciaal belang.
4. Vrouwen boven de 50 bieden waardevolle concepten voor professionele heruitvinding. Hun ervaringen volgen vaak een driestappenmodel: een crisis tegenkomen met meerdere uitdagingen, een reflectieve pauze nemen voor introspectie en uiteindelijk een transformatief moment van heruitvinding en verandering betreden. Nu we met uitdagingen worden geconfronteerd, zoals de opmars van kunstmatige intelligentie (AI), de vergrijzing van de bevolking, zorgen over het milieu en geopolitieke instabiliteit, kan het vermogen om jezelf opnieuw uit te vinden essentieel worden voor werknemers in alle sectoren. Laten we de signalen van deze pioniers volgen terwijl we door het veranderende werklandschap navigeren.

Het is tijd dat bedrijven het potentieel van professionele vrouwen boven de 50 onderkennen en hun talenten inzetten voor meer succes. Hen empoweren is niet alleen een kwestie van rechtvaardigheid; het is een strategische noodzaak voor bedrijven en de samenleving als geheel.

Dit artikel is een vertaling van How women over 50 are reinventing their careers and the future of work op de website Welcome to the jungle.