Wims kijk op de cijfers: de week van 22 april

In deze rubriek geeft Wim Davidse, hoofdredacteur van HRMorgen, data en duiding voor werkgevers en M&O. Wat zijn de patronen, trendbreuken, verbanden en zwarte zwanen achter de feiten, hypes, emoties en meningen? Met sprekende voorbeelden. Kortom: de bomen en het bos van de arbeidsmarkt.

De afgelopen week:

• werd het consumentenvertrouwen weer een tikkeltje minder laag (van -22% in maart naar -21% in april),
• en ook de investeringen krompen iets minder (van -4,4% in januari naar -2,8% in februari),
• waren de koersen op de aandelenbeurzen wat wispelturig,
• vielen de eerste indicaties van de Europese inkoopmanagersindexen mee (stijging van de samengestelde PMI naar 51.4, hoger dan 50, dus groei),
• bleek de Amerikaanse economie wel, maar toch wat minder dan verwacht, gegroeid in het eerste kwartaal (+1,6% ten opzichte van een jaar eerder), terwijl
• de wereldhandel eindelijk weer wat groeide (+1,2% in feb) en
• de Nederlandse bevolking juist wat minder bleek te zijn gegroeid (+19.800 inwoners erbij, 7.600 minder groei dan een jaar eerder).

En dus?

Het consumentenvertrouwen is sterk afhankelijk van de inflatie, nog meer dan van de werkloosheid of andere “stemmingsmakers”, en heeft daar tussen eind 2021 en de zomer van 2023 flink onder geleden. Tegelijk is het consumentenvertrouwen logischerwijze een sterke indicatie van de aanstaande groei of krimp van de economie, en hebben we – zo valt af te lezen uit de onderstaande grafiek – niet eens een positief vertrouwen nodig voor groei. Het huidige, nog steeds negatieve niveau is dus zelfs een voorteken van economisch herstel!

Ook de overige week-data wijzen vooral in de richting van aankomend economisch herstel.

Intussen, op de arbeidsmarkt: lagere werkloosheid

Eerder deze maand werd duidelijk dat de werkloosheid in Nederland in maart was gezakt naar 3,6%, van 3,7% in februari. Dus nog steeds een arbeidsmarkt vol krapte (zo lang de werkloosheid lager is dan 5%). De werkgelegenheid bleek gegroeid met +0,9% ten opzichte van een jaar eerder.

Als je de grafiek hieronder bekijkt en de economische ontwikkeling van vorig jaar even op je in laat werken – 3 kwartalen krimp, totaal voor het jaar nog net +0,1% groei – dan zijn dat twee bijzondere feiten. Want normaal gesproken (zie de eerdere recessies in de grafiek) reageert de werkgelegenheid niet direct, maar na een paar kwartalen is er altijd wel een krimp ingezet – maar nu dus niet, maar juist nog steeds groei van de werkgelegenheid.

Waarom groeide de werkgelegenheid dan nog, of misschien: al?

Twee verklaringen voor de blijvende groei van de werkgelegenheid zijn:

1. Ondanks de pauze in de economie in 2023, en daarmee ook minder nieuwe vacatures dan in 2022, blijven werkgevers werkers naar zich toe halen: ze hamsteren, om straks bij economisch herstel niet direct weer met veel moeilijk vervulbare vacatures te zitten;
2. De publieke sectoren (overheid, onderwijs en zorg) reageren veel minder sterk op de economie, en groeien voorlopig gewoon door. In het vierde kwartaal van vorig jaar namen de publieke sectoren (inmiddels goed voor een derde van de totale werkgelegenheid in Nederland) liefst 82%️ van de totale groei van de werkgelegenheid voor hun rekening. Ofwel: de werkgelegenheid groeide daar nog steeds met liefst +3,6%. In de profit-sectoren was dat +0,8%, samen was dat voor totaal Nederland +1,4%.

In de loop van mei worden de economie-cijfers door het CBS gepubliceerd, en ook de cijfers over de werkgelegenheid per sector – dan weten we meer.

Dus wat betekent dat nu allemaal, aan het begin van deze week?

Overwegend voorzichtige groeisignalen, bij een langzamer groeiende bevolking. Dus aanhoudende krapte op de arbeidsmarkt. De pauze lijkt alweer voorbij, dus stroop uw recruitment-mouwen maar alvast weer op.

Veel wijsheid, succes en plezier deze week!